واکنش سازمان هواشناسی به حواشی و شایعات اخیر فضای مجازی درباره بارندگی های پاییز
مرکز ملی اقلیم سازمان هواشناسی به حواشی و شایعات اخیر فضای مجازی در باره بارندگی های پاییز اخیر در کشور واکنش نشان داد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی موج خبر، مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی با ارائه یک گزارش علمی و تحلیل آخرین وضعیت اقلیم ایران و جهان اعلام کرد: مهمترین دلایل اختلاف بارش ترکیه نسبت به ایران به ویژه حوضه دریاچه ارومیه شامل سه عامل است که نخستین عامل جغرافیایی است.
ارتفاع هر نقطه از تراز دریا یکی از مهمترین عوامل وقوع بارش است. در مناطق شرقی کشور ترکیه (هم مرز با شمال غرب ایران) رشته کوه های آناتولی واقع شده است که به موجب ارتفاع بیشتر نسبت به مناطق همجوار در آذربایجان غربی(مثلا ارتفاع دریاچه وان 1726متر و ارتفاع دریاچه ارومیه 1280متر از تراز دریا است)، شرایط وقوع بارش برای آنها فراهم تر است و معمولاً بارش بیشتری را دریافت میکنند. به دلیل برخورد بخار آب با شیب کوهستان در منطقه باد سوی کوهستان و نیز در اثر سرمایش به سبب ارتفاع منطقه کوهستان، وقوع بارش بسیار محتمل تر است.
در ادامه این گزارش آمده است: الگوی بادها عامل دوم این اختلاف است. برای بادها و الگوی جریان هوا در مناطق مختلف میتواند بر توزیع بارش تأثیر بگذارد. منطقه شرق ترکیه در مسیر بادها و جریانات هوایی مرطوب از مدیترانه یا دریای سیاه قرار دارد که باعث بارش بیشتر میشود. برخی مناطق به سبب اثر مانع کوهستانی در انتقال رطوبت تحت تأثیر کوهستانها و فاصله زیاد از دریا هستند که تأثیر منفی بر روی بارش دارد. مانند مناطق مرکزی حوضه دریاچه ارومیه که کمترین بارش را در حوضه دارد و برعکس مناطق پربارش حوضه دریاچه در غرب استان و مرز ترکیه واقع شده است و از نظر اقلیمی بسیار متفاوت هستند.
در بخش دیگر گزارش عنوان شده است: عامل سوم به الگوی اقلیمی دو کشور ارتباط دارد. در واقع الگوهای اقلیمی می توانند بر توزیع بارش تأثیرگذار باشند. بسته به نوع اقلیم سرد یا گرم و نیز مسائل دیگر مثل الگوی بارندگیها، میزان بخار آبی و غیره، بارش در هر کشور و منطقه متفاوت است و اساسا مقایسه دو منطقه با دو الگوی اقلیمی متفاوت منطقی نیست.
با وجود این عوامل، برای دستیابی به جزییات دقیقتر میتوان تحقیقات و پژوهش های مرتبط برای شناخت بیشتر اختلاف بارش بین شرق ترکیه و مناطق مرکزی حوضه دریاچه ارومیه در دانشگاهها و مراکز علمی و تحقیقاتی کشور تعریف و اجرا شوند ولی بی شک این تفاوت به عوامل مرتبط با طبیعت بارش، اقلیم و نوع و فراوانی سامانه های بارشی برمیگردد و دلایلی مانند دخالتهای مصنوعی، ابر دزدی و موارد مشابه مردود است.
در بخش دیگر گزارش ذکر شده است: بررسی پوشش برف منطقه شمال غرب ایران و شرق ترکیه در سالهای 2023 و 2005 نشان می دهد که عملکرد ابرهای همراه با سامانه های بارشی مشابه می باشند. این بدان معنا است که این الگوهای جوی برای عبور سامانه هایی که از روی کشور ترکیه عبور می کنند و به ایران وارد نمی شوند مسبوق به سابقه است و دلیلی برای ابر دزدی امسال نیست.
بررسی داده های بلند مدت نشان می دهد روند کاهش بارش و افزایش دما در هر دو کشور با میزان متفاوت و شیب تقریبا یکسان وجود دارد. یادآوری می شود که بارش میانگین کشور ترکیه حدود 600 میلیمتر و بارش میانگین کشور ایران حدود 230 میلیمتر است.
در این مطالعه همچنین به بررسی بارش و دمای سایر کشور های منطقه به صورت دهه ای پرداخته شده است که همگی موید کاهش بارش و افزایش دمای میانگین است. این الگوها برای کشورهای عراق، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، آذربایجان و... به ویژه برای دهه اخیر شیب روند ها مشهودتر است.
شایعه مربوط به نقش باروری ابرها برای تولید بارش
بخش دیگر گزارش مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور به موضوع بارور سازی ابرها اشاره داشته و درباره آن عنوان شده است: کارایی افزایش مصنوعی بارش با بارورسازی ابرها هنوز موضوعی است که همچنان در حال بررسی و بحث است. هدف از بارورسازی ابرها، افزایش بارش با وارد کردن موادی در ابر است که می توانند به عنوان هسته میعان برای تشکیل باران یا برف عمل کنند. اگرچه ممکن است مستنداتی وجود داشته باشد که بارورسازی ابرها توانسته باشد در شرایط خاص، افزایش باران در مقیاس محلی را ایجاد کند، اما کارایی آن میتواند بسیار متفاوت باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد.
بارورسازی ابرها با وارد کردن ذراتی مانند یدید نقره و یا یدید پتاسیم به ابرها انجام میشود. این ذرات ممکن است فرایندهای طبیعی که منجر به تشکیل ابر و باران می شوند را تقویت کنند. با این حال، ابرها سامانه های پیچیده ای هستند که تحت تأثیر عوامل متعددی مانند دما، رطوبت و دینامیک جو قرار میگیرند. موفقیت بارورسازی ابرها به شرایط مساعد آب و هوایی، زمانبندی مناسب، دینامیک و نوع ابر و سایر عواملی وابسته است که هنوز شناخت کاملی نسبت به آنها وجود ندارد.
تحقیقات فراوانی درباره بارورسازی ابرها انجام شده است و برخی از آنها نتایج مثبت، در حالی که برخی دیگر بیانگر تأثیر محدود یا ناچیز بوده است. کارایی بارورسازی ابرها به اهداف و انتظارات خاص در هر برنامه وابسته بوده و نکته مهم این است که بارورسازی ابر جایگزینی برای برطرف نمودن چالشهای بلندمدت تامین آب یا خشکسالی نیست و معمولاً به عنوان ابزار تکمیلی در استراتژیهای مدیریت منابع آب استفاده میشود. تصمیم گیری درباره بارورسازی ابرها باید بر اساس ارزیابی دقیق از شرایط محلی، کارآیی اقتصادی و ملاحظه اثرات زیست محیطی انجام شود.
مرکز ملی اقلیم سازمان هواشناس کشور تاکید کرده است: در کل ممکن است بارورسازی ابرها در شرایط خاص قادر به افزایش باران در حوضه محدود باشد، اما کارایی آن هنوز موضوعی است که در حال تحقیق و بحث است و ممکن است برای همه مناطق یا شرایط آب و هوایی به عنوان یک راه حل قابل استفاده عملیاتی نباشد.
انتهای پیام/
به پیج اینستاگرامی «موج خبر» بپیوندید
instagram.com/moojekhabar.ir